Celem poniższego opracowania dokumentu pod nazwą Wytyczne Instytucji Zarządzającej (MRPiPS) dla Instytucji Pośredniczącej i beneficjentów dotyczące działań realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 (POPŻ) współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym jest skoncentrowanie się na tych jego zapisach, które dotyczą organizacji lokalnych (OPL). W połączeniu z uproszczeniem języka powinno to ułatwić zrozumienie wymagań wobec OPL.
Poniżej wyjaśnienie niektórych skrótów używanych w „Wytycznych” i wskazanie podmiotów w POPŻ:
IZ – Instytucja Zarządzająca (Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – MRPiPS)
IP – Instytucja Pośrednicząca (Agencja Rynku Rolnego – ARR)
OPO – Organizacja Partnerska Ogólnopolska (organizacje społeczne, które przystąpiły do konkursu i zostały wybrane przez MRPiPS do podpisania umowy na realizację programu z IP). Są to: Federacja Polskich Banków Żywności, Polski Komitet Pomocy Społecznej, Polski Czerwony Krzyż, …
OPR – Organizacja Partnerska Regionalna (organizacje społeczne, które współpracują z OPO, są członkami ogólnopolskiej organizacji np. Banki Żywności w 32 miastach – odbierają żywność od producentów i magazynują ją, a następnie stopniowo przekazują do organizacji lokalnych).
OPL – Organizacja Partnerska Lokalna (organizacje społeczne, które przekazują żywność odbiorcom końcowym)
OPS – Ośrodek Pomocy Społecznej
Odbiorcy końcowi – osoby, które są uprawnione/mogą skorzystać z pomocy żywnościowej, tj. osoby i rodziny znajdujące się w trudnej sytuacji życiowej – bezdomni, niepełnosprawni, migranci, osoby obcego pochodzenia, mniejszości narodowe (w tym społeczności marginalizowane), pozostałe grupy odbiorców spełniające kryteria spełniające kryteria określone w art. 7 ustawy o pomocy społecznej i których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodowego uprawniającego do skorzystania z pomocy społecznej, tj. 951 PLN dla osoby samotnie gospodarującej i 771 PLN dla osoby w rodzinie, skierowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej lub osoby, które nie są skierowane przez OPS, lecz wypełniły i podpisały oświadczenie – załącznik nr 7 oraz osoby bezdomne, które podpisują oświadczenie – załącznik nr 6.
Zapewnienie najuboższym mieszkańcom Polski pomocy żywnościowej oraz uczestnictwa w działaniach w ramach środków towarzyszących w okresie grudzień 2019 r. – czerwiec 2020 r.
Kto może być OPL? Tj. jaka organizacja społeczna może otrzymać żywność z OPR i przekazać ją do odbiorców końcowych?
Cechy organizacji partnerskiej lokalnej, która będzie wydawać żywność z PO PŻ osobom najbardziej potrzebującym:
Jeżeli OPL potrzebuje wsparcia administracyjnego, może zawrzeć pisemną umowę z dodatkowym podmiotem (np. z OPS). W tej umowie należy określić zadania tego podmiotu wspierającego oraz uprawnienia OPL wobec niego. W takim przypadku dokumentacja dotycząca realizacji Programu powinna być przechowywana w OPL. O takich przypadkach OPL powinien poinformować OPR, z którym zawarł umowę na realizację Podprogramu 2016.
4. Organizacja lokalna będzie współpracować z właściwym ośrodkiem pomocy społecznej (OPS), zwłaszcza będzie przekazywać, w formie pisemnej lub elektronicznej, do OPS informację o terminie rozpoczęcia dystrybucji.
5. Organizacja lokalna jest zobowiązana wydawać żywności wyłącznie w pomieszczeniach, którymi dysponuje lub dostarczy artykuły spożywcze do miejsc zamieszkania osób najbardziej potrzebujących.
6.Organizacja lokalna jest zobowiązana tak zorganizować wydawanie żywności, aby osoby najbardziej potrzebujące nie były narażone na stygmatyzację. W przypadku wydawania paczek żywnościowych, wydawanie to powinno odbywać się w pomieszczeniach, a nie ze środków transportu.
7. Organizacja lokalna jest zobowiązana tak informować o terminach wydawania żywności, aby osoby najbardziej potrzebujące nie były narażone na stygmatyzację.
8. Organizacja lokalna jest zobowiązana zapobiegać wszelkiej dyskryminacji w dostępie do pomocy żywnościowej, ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną.
9. Organizacja lokalna jest zobowiązana prowadzić i przechowywać dokumentację potwierdzającej kwalifikowalność osób otrzymujących pomoc żywnościową, w tym listy wszystkich osób zakwalifikowanych do otrzymania pomocy żywnościowej w ramach PO PŻ w danym podprogramie, stanowiącej załącznik nr 1 do wytycznych.
10. Organizacja lokalna jest zobowiązana do prowadzenia dokumentacji potwierdzającej wydawanie artykułów spożywczych z PO PŻ.
11. Organizacja lokalna jest zobowiązana do monitorowania ważności dokumentów, uprawniających odbiorców końcowych do korzystania z pomocy żywnościowej w ramach PO PŻ.
12. Organizacja lokalna jest odpowiedzialna za żywność z PO PŻ, za utrzymanie wszystkich jej cech jakościowych od momentu odebrania jej od OPR. Jeżeli OPL odbiera artykuły spożywcze własnym transportem, jest odpowiedzialna za zapewnienie łańcucha chłodniczego dla produktów wymagających warunków chłodniczych.
13. Organizacja lokalna jest zobowiązana do przestrzegania minimalnych standardów magazynowania.
Oznacza to, że pomieszczenia, w których przechowywana jest żywność po odebraniu z OPR:
Oznacza to także konieczność prowadzenia odrębnej ewidencji magazynowej w formie elektronicznej (przy wykorzystaniu specjalistycznego programu komputerowego) lub w formie papierowej umożliwiającej czytelne wyodrębnienie poszczególnych operacji magazynowych dla Podprogramu 2016 oraz zidentyfikowanie ścieżki dystrybucji poszczególnych partii artykułów spożywczych.
Oznacza to także konieczność wypełniania co miesiąc załącznika nr 4 lub innego dokumentu, który pozwoli na odnalezienie wszystkich informacji, o których mowa w tym załączniku.
W razie wątpliwości lub chęci poszerzenia informacji na temat wymagań Instytucji Zarządzającej należy zapoznać się z Wytycznymi Instytucji Zarządzającej (MRPiPS) dla Instytucji Pośredniczącej i beneficjentów dotyczące działań realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014-2020 współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Pomocy Najbardziej Potrzebującym.